معمولا برخی نوزادان تازه متولد شده با برخی بیماری ها دست به گریبانند. در این نوشتار به برخی از این بیماری ها، علائم و روش درمان آنها اشاره می شود.
● غلظت خون نوزاد
در این بیماری، نوزادان پرخون یا برافروخته به نظر می رسند.
▪ علائم: بی اشتهایی و اختلال در تغذیه، خواب آلودگی، تنگی نفس، کاهش قندخون، تشنج وکبودی در انتهای اعضای بدن.
▪ عوامل مساعدکننده عبارتند از: کوچک بودن جثه نوزاد، زندگی در ارتفاعات، تولد دیررس، شرایط خاص ۲ تا ۳ ساعت اول پس از تولد، انتقال خون از یک جنین به جنین دیگر در حاملگی دوقلویی، تاخیر در بستن بندناف پس از تولد، ابتلای مادر به دیابت، سندرم داون و اختلال هایتیروئیدی.
▪ درمان: جایگزینی خون با سرم، آلبومین یا تعویض کامل خون.
● فتق های دیافراگم
انتقال محتویات شکم به داخل قفسه سینه، فتق دیافراگم نامیده می شود که ممکن است به صورت مادرزادی یا بر اثر ضربه به دیافراگم ایجاد شود. این نوع فتق در سمت چپ شایع تر بوده ومرگ و میر ناشی از آن حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد است.
▪ علائم: تنگی نفس شدید بخصوص در چند ساعت اول پس از تولد، شنیدن صدای روده از سینه، شکم قایقی.
▪ درمان: باید جراحی شود.
● کبودی نوزاد
رنگ آبی دست و پا و سرخ بودن بدن هنگام تولد، طبیعی است ولی کبودی در مرکز بدن، غشاهای مخاطی و زبان ممکن است نشانه وجود یک اختلال زمینه ای جدی باشد که شایع ترین علت آن، بیماری های قلبی ـ ریوی است.
● نوزاد شل
سستی نوزاد ممکن است گذرا باشد و مشکلی در آینده ایجاد نکند یا این که ضایعه ای جدی و دائمی باشد. بیماری هایی که ممکن است سبب ایجاد شلی در نوزاد شوند، عبارتند از: ضایعات نخاعی بر اثر ضربه، بیماری های خود ایمنی و بیماری های عضلانی مادرزادی.
▪ علائم: نوزاد هوشیار به نظر نمی رسد، گریه ضعیف، مشکلات تنفسی، دشواری بلع بزاق، تشنج و رفلکس های ضعیف.
▪ درمان: دارو تجویز می شود ولی درمان قطعی ندارد.
● نوزاد نارس
بیشتر نوزادان کم وزن، دوره نوزادی را بدون عواقب درازمدت پشت سر می گذارند. کوچک ترین نوزادان در معرض بالاترین خطر هستند.
▪ عواقب درازمدت عباتند از: اختلالات چشمی نوزادان همراه با نابینایی، ناشنوایی، بزرگی یا کوچکی جمجمه، عقب ماندگی ذهنی، فلج مغزی، سندرم روده کوتاه و عدم رشد.
● کاهش قندخون
کاهش قند خون در دوره نوزادی شایع است. نشانه های آن معمولا در روزهای اول و دوم به وجود می آید و از بیماری بدون علامت تا گرفتاری های دستگاه عصبی مرکزی و قلبی ـ ریوی متغیر است.
▪ علائم: شل بودن نوزاد، خواب آلودگی، بی تفاوتی، بی اشتهایی، لرزش، تشنج، نارسایی قلبی، افزایش ضربان قلب، کبودی یا رنگ پریدگی، وقفه تنفسی و تعریق شدید.
▪ درمان: تغذیه زودرس، شدت عوارض را کاهش می دهد و گاه تجویز گلوکز لازم است.
دکتر مهرانگیز توتونچی پزشک عمومی روزنامه جام جم